In onze Heilige Ruimte Werkplaats hebben we drie verzamelingen aangelegd. De eerste is een collectie fraaie kistjes, de tweede een collectie kaarsenhouders en de derde een collectie ikonen. Dat zijn de basisingrediënten van onze huisaltaartjes: een mooi kistje, dat als je het opent een ikoon toont, met een kaarsje ervoor.
Daarnaast vinden we af en toe kleine wierookbrandertjes, zandlopertjes van exact de zeven minuten van de stilte in onze meditaties, olielampjes en andere vondstjes waarvan we denken dat ze in deze traditie passen. Die zetten we er los bij in de winkel.
Maar de grote vraag is: hoe bepaal je de spiritualiteit van een huis- of reisaltaar? Wanneer klopt het? Het vinden van het antwoord op die vraag is een spiritueel proces. Van tijd tot tijd zetten we onze tafel vol met kistjes, ikonen en kaarsenhouders, en dan gaan we luisteren. Welk altaarkistje vraagt om welk ikoon – en welke kaarsenhouder past daar dan weer bij? Sommige ikonen leggen eindeloze reizen af langs diverse kistjes – en belanden uiteindelijk terug in de basisverzameling. Hun tijd komt nog wel. Andere ikonen vinden uiteindelijk de plek waar wij van aanvoelen dat het klopt.
Voor de kaarsenhoudertjes geldt hetzelfde. Luisteren is de kern.
Een mooi voorbeeld van het proces is dit prachtige stalen huisaltaar. We hadden zelf bedacht dat we per se houten altaarkistjes wilden, en die zochten we dan ook. Maar in een kringloopwinkeltje in Hasselt troffen we dit stalen kistje aan, en het overtuigde ons onmiddellijk. Bij het afrekenen zagen we in de vitrine bij de kassa een rozenkrans liggen die perfect bij dit kistje past. In ons basisidee zit net zo min een rozenkrans (maar waarom niet eigenlijk?) als een stalen altaartje… maar dit gebeurde gewoon, en het klopte. Thuisgekomen zijn we op zoek gegaan in onze collecties naar het ikoon en de kaarsenhouder die klopten met de spiritualiteit van het geheel.
We proberen dat spirituele proces te beschrijven in de beschrijving van elk altaartje dat we aanbieden.
Eigen smaak?
Klopt dat altijd? Voor óns wel. Maar spiritualiteit is soms ook individueel. We willen je dan ook uitnodigen om ons te benaderen als je bijzondere wensen hebt. We kunnen ons voorstellen dat je een handgeschreven (geschilderd) ikoon in je huisaltaar wilt. Of dat je een ikoon van een heilige of een bijbelverhaal wilt dat bijzondere betekenis voor jou heeft. We hebben in onze collectie bijvoorbeeld een ikoon van Elia die in een vurige wagen in de hemel wordt opgenomen. We durfden dat tot nu toe niet aan. Een van onze kistjes heeft wel een ikoon met een afbeelding van de Hemelvaart van Christus.
Met andere woorden: er is meer mogelijk dan je op onze website ziet. Als je bijzondere ideeën of wensen hebt, vertel ons die dan. We komen graag met je in contact.
Wat is het waard?
Denk overigens niet dat we het zoeken in exclusiviteit. Voor de altaarkistjes lopen we waar we maar kunnen kringloopwinkels binnen – slechts éénmaal kochten we in een obscuur zaakje in Koblenz (Duitsland) een nieuw exemplaar. We vinden het juist bij onze huisaltaartjes mooi, als de samenstellende delen al een geschiedenis hebben.
De ikonen die we gebruiken zijn uiteraard niet handgeschilderd (dat zou de altaartjes al gauw tien, misschien wel twintig keer zo duur maken), maar ook de door ons gebruikte ikonen verschillen sterk in prijs. Sommige vonden we in Servië of Kevelaer of in een kringloopwinkel voor een paar euro, andere komen uit Maria Laach of van andere plekken, waar we er nog best een bedrag voor moesten neertellen. Ook de kistjes en de kaarsenhouders verschillen sterk in prijs.
Onze huis- en reisaltaartjes kosten allemaal ruwweg tussen de 50 en de 95 euro. De waarde wordt, naar onze overtuiging, niet in de eerste plaats bepaald door de aanschafprijs of de exclusiviteit van de verschillende onderdelen, maar door de spirituele kwaliteit van het resultaat.
Luister, zandloper & wierook
Daarnaast hebben we een een boekje gemaakt, met de titel: Luister, kleine gids voor vieringen onderweg. Het is een boekje waarmee je je spiritualiteit vorm kunt blijven geven, ook als je onderweg bent, soms ver van huis. Er zit een kleine basisliturgie in; klassieke openingswoorden (“Heer, open mijn lippen…”), een speciale selectie van bronteksten waarover je kunt mediteren; een aantal gebeden, vier credo’s en vier zegenteksten. Naast, of in plaats van de bronteksten, kun je natuurlijk ook het Liturgisch Leesrooster van de Katholieke Kerk gebruiken, met voor elke dag twee teksten. Dat is als gratis download te vinden op onze website www.heiligeruimte.org.
Ook ontdekten we tot onze verrassing dat er geen zandlopertjes te krijgen zijn van 7 minuten. Terwijl de stilte van zeven minuten toch de klassieke stilte van het Klooster Taizé is, die is overgenomen door tal van gemeenschappen en gebedsplekken in Nederland en over de hele wereld. We hebben een hele zoektocht ondernomen om dan maar zélf de zandlopers voor onze vieringen te maken.
Ten slotte proberen we voor onze reisaltaartjes mini-wierookvaatjes te vinden. Ook dat valt nog niet mee. Zodra we ze vinden (te koop en voor een enigszins geschikte prijs) schaffen we ze aan, en maken we er een pakketje van met kooltjes en heerlijke wierook.
De zandlopers en de wierookvaatjes zijn los bij onze huis- en reisaltaren verkrijgbaar, zo lang de voorraad strekt. We doen ons best.